Wspólne spotkanie w Łódzkim Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Praktycznego podsumowało działalność Akademii Twórczego Dyrektora Szkoły Podstawowej i Akademii Twórczego Dyrektora Szkoły Zawodowej w roku szkolnym 2018/2019.
Rok ten był dla dyrektorów od początku niełatwy ze względu na wdrażaną reformę systemu edukacji, a pod koniec skrajnie trudny z powodu nauczycielskiego strajku. Nieprzypadkowo więc temat spotkania brzmiał: „O wartościach w zarządzaniu”. Albowiem tylko działanie ugruntowane w wartościach i zorientowane na wartości pozwala wyprowadzić organizację z sytuacji, jaką można określić mianem konfliktowej czy stresogennej, takiej zatem, jaka odczuwana jest w kategoriach opresji przez uwikłanych w nią ludzi.
Ludzie zaś są – co podkreśliła wprowadzając zgromadzonych w tematykę spotkania Mariola Zajdlic, konsultant ŁCDNiKP – są w zarządzaniu najważniejsi. Zwłaszcza dla lidera, jakim powinien być nowoczesny dyrektor, który właśnie na podbudowie wartości działa, mając na względzie dobro innych, budowę wzajemnych relacji międzyludzkich oraz rozwój i projektowaną przyszłość organizacji.
Dzisiaj – u schyłku roku szkolnego i u progu wakacji – sytuację panującą w edukacji określają niestety takie negatywne determinanty, jak zmęczenie, zniechęcenia, frustracja, kryzys wzajemnego szacunku, zaufania, tolerancji, życzliwości. Mówili o tym w dyskusji wszyscy uczestnicy spotkania. Dostrzeżono jednak również pozytywny aspekt, jakim jest konieczność przewartościowania, co stanowi z kolei pierwszy krok do odbudowania relacji, dialogu, wspólnoty celów, poczucia odpowiedzialności. Wyrażano nadzieję, że ułatwi to wakacyjna cezura, jednak jak stwierdził Janusz Moos, dyrektor Łódzkiego Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Praktycznego, szansę pokonania kryzysu stwarza nie tyle wypoczynek, ile wspólne poszukiwanie nowych rozwiązań w różnych sferach funkcjonowania edukacji: organizacyjnej, wychowawczej, programowej…
Pojawia się tu pytanie o przyszłość szkoły, a raczej o szkołę przyszłościową, czyli taką, która jest w stanie przygotowywać dzieci i młodzież do osiągania „kompetencji jutra”, jakich w tej chwili jeszcze nie znamy. Zwracając na to uwagę już na samym wstępie i wracając do tej kwestii w toku dyskusji – dyrektor Janusz Moos wprowadził drugi z wątków spotkania, jakim było uwzględnienie w procesach edukacyjnych zjawiska Rewolucji Przemysłowej 4.0. Mówił o niej w swoim wystąpieniu Artur Grochowski, właściciel współpracującej z ŁCDNiKP firmy Mechatronik, podkreślając, że dotyczy ona nie tylko przemysłu, jak trzy poprzednie, ale całego życia społecznego. Pierwsza rewolucja wprowadziła maszynę parową, druga – taśmę produkcyjną, trzecia – robotyzację przemysłu. Czwarta natomiast – w oparciu o wszechobecne Wi-Fi – wprowadza roboty (rozumiane także jako wszelkiego rodzaju narzędzia informatyczne) do naszego świata. Należy zatem wprowadzić je również do edukacji, pamiętając jednak, że praca z nimi to nie tylko programowanie, ale również wdrażanie do praktyki szkolnej założeń manualizmu, ćwiczenie rąk poprzez wykorzystanie „małych maszyn” edukacyjnych, zestawów konstrukcyjnych czy zestawów do eksperymentowania z odnawialnymi źródłami energii. Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli planuje tutaj stworzenie, we współpracy z firmą Mechatronik, modelowych pracowni, a także zorganizowanie dla dyrektorów szkół seminarium na temat edukacji przedzawodowej i prozawodowej. Przedsięwzięcia te służyłyby miałyby między innymi współpracy szkół podstawowych i ponadpodstawowych w obszarze doradztwa zawodowego, o której mówiła Grażyna Adamiec, konsultant ŁCDNiKP.
Szukając stwierdzeń szczególnie trafnie podsumowujących spotkanie, w którym uczestniczyli dyrektorzy: Bogumiła Cichacz (Szkoła Podstawowa nr 70), Krzysztof Durnaś (Szkoła Podstawowa nr 35), Renata Fudała (Zespół Szkół Techniczno-Informatycznych), Joanna Kośka (Zespół Szkół Przemysłu Spożywczego), Henryka Michalska (Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 9), Paweł Miszczak (Szkoła Podstawowa nr 44), Wiesława Sobczyk (Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 2), Dorota Stefaniak (Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 20) i Andrzej Żelasko (Zespół Szkół Samochodowych) warto przywołać słowa dyrektora Janusz Moosa o „uczeniu poprzez dialogowanie” i „zarządzaniu przez życzliwość”, a także o tym, że „myślenie o edukacji w kategoriach mierzalności jest absurdem, albowiem to, co najbardziej wartościowe – kreatywność i innowacyjność – nie jest do końca mierzalne”.
Tomasz Misiak