2-3 października 2015 r. odbył się I Kongres Innowacyjnych Nauczycieli. Został on zorganizowany przez Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Praktycznego oraz magazyn EduFakty – Uczę Nowocześnie. Uczestniczyło w nim ponad 250 osób, przede wszystkim nauczyciele i dyrektorzy szkół z różnych województw oraz przedstawiciele Łódzkiego Kuratorium Oświaty, jednostek samorządu terytorialnego, uczelni wyższych, firm informatycznych i wydawnictw.
Kongres został objęty patronatem Łódzkiego Kuratora Oświaty, Marszałka Województwa Łódzkiego i Prezydenta Miasta Łodzi oraz patronatem medialnym Radia Łódź i czasopisma Dobre Praktyki.
Organizację Kongresu wspierali partnerzy technologiczni: Microsoft, Axence nVision, Action, Extreme Networks, brainSupport, Versim, Prodata, FEN, Young Digital Planet, Synapia, Agraf, Image Recording Solution, Librus, Funmedia, Helion, Elpro, Studio Projektów.
Kongres był spotkaniem osób żywo zainteresowanych wykorzystywaniem technologii informacyjnych w procesach edukacyjnych oraz stworzył okazję do rozwiązania wielu problemów technicznych i metodycznych, podzielenia się własnymi doświadczeniami i skorzystania z doświadczeń innych.
Pomimo że tematyka wystąpień i warsztatów w dużej mierze była poświęcona wykorzystaniu technologii informacyjnej w szkole, szczególną uwagę zwrócono na aspekt rozwijania kreatywności wśród uczniów, w procesie którego owa technologia może stać się sprzymierzeńcem nauczyciela. O wartości merytorycznej Kongresu świadczą wystąpienia wielu znakomitych autorytetów naukowych i metodycznych.
Warto zwrócić uwagę na prezentacje profesorów: Macieja Sysło i Krzysztofa Diksa, którzy udowadniali słuchaczom znaczenie kształtowania umiejętności programowania już w najwcześniejszym okresie edukacji – w przedszkolu. Rozwiali oni wątpliwości uczestników Kongresu, na czym polega ten proces. Otóż twierdzili, że umiejętności programowania należy kształtować wśród dzieci, zaczynając od wykonywania najprostszych działań, polegających np. na grupowaniu przedmiotów w odpowiednie zbiory (np. owoców, warzyw itp.) lub porządkowania zbiorów (np. ustawiania piłek od największych do najmniejszych i odwrotnie).
Z dużym zainteresowaniem uczestnicy przyjęli wystąpienie pt. Wychowanie w erze cyfrowej zaprezentowane przez profesora Jacka Pyżalskiego, który obalił przekonanie, że technologia informacyjna, a szczególnie korzystanie z niektórych usług internetowych, zwiększa u młodych ludzi poziom agresji. Dzięki swoim badaniom udowodnił, że stopień agresji u określonej grupy młodzieży w wielu gimnazjalnym utrzymuje się na tym samym poziomie od wielu lat i tylko mądrze zaprojektowane działania edukacyjne mogą pomóc w jego obniżeniu, a technologia informacyjna może być sprzymierzeńcem w tym procesie.
Swoje przemyślenia na temat funkcjonowania mózgu i możliwości jego rozwoju przedstawił uczestnikom Kongresu profesor Stanisław Dylak. Uzmysłowił wszystkim kolosalną potrzebę zapewnienia dzieciom warunków do tworzenia własnej wiedzy poprzez doświadczenie poznawania, zmagania się z problemami, kreowania własnych potrzeb edukacyjnych. Taki styl uczenia się zapewnia bowiem najlepszy rozwój młodego człowieka.
Swoje przemyślenia związane z metodycznym aspektem wykorzystania technologii informacyjnej w procesie kształcenia tubylców internetowych przedstawił, w prezentacji Trendy w nowoczesnej edukacji, Sebastian Wasiołka – dyrektor Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli Young Digital Planet.
Ciekawe wystąpienie pt. W kierunku edukacji umożliwiania zaprezentował Witold Kołodziejczyk – redaktor naczelny miesięcznika Edukacja i Dialog.
Podczas Kongresu zorganizowano dwie dyskusje. Jedna w formie dyskusji panelowej odpowiadała na pytanie: Jak zapewnić efektywne i bezpieczne wykorzystanie nowoczesnej technologii informacyjnej w szkole. Była ona skierowana zarówno do nauczycieli, dyrektorów szkół, jak i przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego, odpowiadających za funkcjonowanie szkół na ich terenie. W panelu wystąpili: profesor Jacek Pyżalski, dyrektor Wydziału Informatyki UMŁ – Przemysław Janczak, nauczyciel nowator – Katarzyna Kasprzyk (Szkoła Podstawowa nr 130 w Łodzi), specjalista w zakresie funduszy unijnych – Barbara Wrąbel (Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Praktycznego), konsultant edukacji informatycznej – Anna Koludo (Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Praktycznego). Paneliści ustosunkowali się do następujących zagadnień:
1. Rola samorządu w tworzeniu bezpiecznej i nowoczesnej szkoły
2. Budowanie współodpowiedzialności rodziców i szkoły za procesy wychowawcze i dydaktyczne w dobie nowoczesnych technologii informacyjnych
3. Nowe technologie informacyjne a rozwój kreatywności uczniów
Zwrócono uwagę, iż rozwój kreatywności uczniów następuje w odpowiednio zorganizowanym procesie uczenia się, w którym technologia informacyjna może być wykorzystana jako narzędzie do rozwiązywania różnych zadań, pozyskiwania informacji itp. Nie zawsze jej udział jest wskazany, wręcz może zakłócić zaplanowany proces edukacyjny.
Dyskusja nad propozycją nowej podstawy programowej kształcenia informatycznego była prowadzona przez profesorów – Macieja Sysło i Krzysztofa Diksa. Jej celem było pozyskanie jak największej liczby opinii na temat prezentowanego projektu, którego założenia zostały zaprezentowane na stronie Kongresu już dwa tygodnie przed jego rozpoczęciem.
W wystąpieniach plenarnych wzięli również udział przedstawiciele firm będących partnerami technologicznymi Kongresu – Magdalena Wąsik z firmy Axence nVision odpowiedziała w swoim wystąpieniu na pytanie, jak powinna zostać wykonana szkolna infrastruktura IT pod pełną kontrolą, zaś Maciej Rychta – przedstawiciel firmy Action zaprezentował jak można zaplanować kompleksowe wyposażenie pracowni szkolnych w sprzęt IT. Dawid Królica prezentujący firmę Extreme Networks poruszył w swoim wystąpieniu bardzo ważny problem dostępu do danych wrażliwych z perspektywy szkoły, rodziców, uczniów i gminy. Nie zabrakło również przedstawiciela firmy Librus, który w drugim dniu Kongresu zaprezentował wystąpienie pt. Poszukiwanie Świętego Graala Edukacji w cyfrowej dżungli. Ten tajemniczy tytuł rozwikłał Krzysztof Giertler. Zauważył, iż zwiększająca się biurokracja i błądzenie w gąszczu cyfrowej „dżungli” mogą być przeszkodą w osiąganiu najważniejszych celów edukacyjnych. Dlatego szkole potrzebne są zintegrowane systemy informatyczne wspierające jej funkcjonowanie, a nie stanowiące dla niej przeszkodę w podstawowym działaniu.
I Kongres Innowacyjnych Nauczycieli zaowocował ponad 40 warsztatami. Ich tematyka dotyczyła wykorzystania technologii informacyjnej w procesie kształcenia w obszarze różnych przedmiotów ogólnych i zawodowych. Uczestnicy mogli zapoznać się zarówno z programami możliwymi do wykorzystania na komputerach, jak i oferowanymi na różne systemy urządzeń mobilnych. Istotą warsztatów było przybliżenie narzędzi TI, wspierających aktywność uczniów podczas zajęć lekcyjnych, pobudzających ich ciekawość poznania czegoś nowego.
Zostały zorganizowane warsztaty o następującej tematyce:
1. Zbuduj pracownię komputerową zgodnie ze swoimi potrzebami
2. Czy możemy poradzić sobie bez udziału technologii?
3. Bezpieczna sieć w szkole, bezpieczna szkoła w sieci
4. Jak chronić ucznia i siebie przed zagrożeniami w sieci?
5. Tablica interaktywna z tabletami w jednej siedzą chmurze – przegląd możliwych interakcji z uczniami w środowisku SMART
6. Własne materiały w 5 minut, czyli jak szybko przygotować się na lekcję z tablicą interaktywną?
7. Tablica interaktywna – dlaczego najważniejsze jest jej oprogramowanie?
8. Dziennik Elektroniczny w świetle najnowszych wytycznych Ministerstwa Edukacji Narodowej
9. Zamień notatki na doświadczenia. Cyfrowe laboratoria przyrodnicze Pasco
10. Gamifikacja w edukacji
11. Pierwsze kroki z tabletem z systemem Android
12. Nowe narzędzie w kształceniu – lepsze efekty
13. Doświadczenia na spacerze, czyli cyfrowe mobilne laboratorium
14. Kreowanie rozszerzonej rzeczywistości w szkole z zastosowaniem aplikacji Aurasma
15. Nie bój żaby – jak przeprowadzić nietuzinkowe zajęcia z iPadem
16. Przegląd wybranych aplikacji edukacyjnych na urządzenia mobilne
17. Wiele zadań, wiele wyzwań – jedno rozwiązanie. Synergia dydaktyki z dokumentacją
18. Magiczne ICT w kształceniu języków obcych
19. Leo English Method
20. App Inventor, czyli tworzenie aplikacji na tablet
21. Programowanie na urządzenia mobilne dla potrzeb I etapu kształcenia
22. Każdy może być programistą – programowanie w środowisku Scratch
23. Zbuduj szkolną stronę WWW
24. Blender – modelowanie 3D
25. Nowe możliwości Office 365 – Sway – trzeci wymiar prezentacji
26. Filmy edukacyjne na taśmach VHS – jak je odzyskać?
27. Wykorzystanie HTML5 do budowy szkolnej witryny internetowej
28. Prezi – nowy wymiar prezentacji i wirtualnej pracy grupowej
29. OneNote Class Notebook – notes zajęć w programie OneNote
30. Rozwijanie kreatywności poprzez modelowanie przestrzenne
31. Odwrócona lekcja na Łódzkiej Platformie Edukacyjnej sposobem na zwiększenie zaangażowania uczniów
32. Przygotowanie filmów dla potrzeb strategii odwróconej klasy
33. Przygotowanie materiałów graficznych w programie Gimp
34. Lego Mindstrom – robotyka dla dzieci i młodzieży
35. OneDrive – dysk w chmurze i doskonałe narzędzie do pracy zespołowej
36. Programowanie robotów
37. Programowanie obrabiarek sterowanych numerycznie CNC
38. Programowanie sterowników PLC
39. Szkoła w międzynarodowym programie Erasmus+
Każdy uczestnik Kongresu otrzymał tablet z systemem Android. Wiele z zorganizowanych warsztatów było prowadzonych na sprzęcie, który został przekazany uczestnikom. Warto zaznaczyć, że wszystkie materiały kongresowe zostały opracowane w formie cyfrowej i poprzez stronę Kongresu udostępnione do pobrania na tablety. Opracowano i udostępniono również listę i opis rekomendowanych darmowych aplikacji o wymiarze edukacyjnym. Niektóre z nich zostały zaprezentowane podczas warsztatów. Uczestnicy otrzymali również możliwość skorzystania z cyfrowej wersji pakietu czasopism Edufakty. Uczę nowocześnie.
I Kongres Innowacyjnych Nauczycieli nie zakończył się 3 października 2015 r. Jeszcze trwa, bowiem strona internetowa Kongresu o adresie http://kongres.wckp.lodz.pl/ na prośbę uczestników jest stale uzupełniana o materiały prelegentów i prowadzących warsztaty.
Aktywność uczestników Kongresu ukazała nie tylko trafność doboru poruszanych tematów, ale dużą potrzebę organizacji tego typu wydarzeń. Poruszane podczas Kongresu tematy pobudziły ciekawość nauczycieli, a organizatorów zmotywowały do organizacji kolejnych przedsięwzięć. W celu skonkretyzowania potrzeb edukacyjnych uczestników Kongresu, została opracowana ankieta i przesłana uczestnikom do wypełnienia.
I Kongres Innowacyjnych Nauczycieli rekomenduje następujące wnioski i rozwiązania:
1. Proces uczenia się, polegający na realizacji własnych pomysłów rozwiązań zadań edukacyjnych, z prawem do popełniania błędów, powinien mieć miejsce na każdym etapie edukacyjnym. Pozwoli to na niezahamowany rozwój komórek glejowych mózgu, odpowiadających za jego właściwe funkcjonowanie, a tym samym rozwój uczącego się na każdym etapie edukacyjnym oraz w systemie kształcenia ustawicznego.
2. Aby ukształtować wśród młodych ludzi umiejętności programowania, należy na jak najwcześniejszych etapach kształcenia wprowadzić działania kształtujące myślenie algorytmiczne.
3. Technologia informacyjna w rękach innowacyjnego nauczyciela może stać się narzędziem wspierającym pobudzanie kreatywności uczniów.
4. Technologia informacyjna nie jest źródłem agresji wśród młodych ludzi, lecz w wyniku właściwego jej wykorzystania staje się narzędziem do jej niwelowania i zapobiegania.
5. Kompleksowe rozwiązania wdrożeń technologii informacyjnej, rekomendowane do wykorzystania w systemie edukacji, powinny być systematycznie prezentowane jednostkom samorządu terytorialnego, dyrektorom szkół i kadrze pedagogicznej.
6. Istnieje potrzeba organizacji form warsztatowych i kursów w zakresie wykorzystania ogólnodostępnych narzędzi informatycznych, pozwalających aktywizować edukacyjne działania ucznia, pobudzać jego ciekawość poznania i kreatywność w tworzeniu pomysłów rozwiązań.
7. Projektując wyposażenie szkół w sprzęt informatyczny należy zwrócić uwagę na bezpieczeństwo przechowywanych danych, a tym samym ochronę danych osobowych, wspierając się wypróbowanymi i rekomendowanymi rozwiązaniami technologicznymi.
